Bir Osmanlı İmparatoru olarak Batı Seferine ordusunun başında olmaksızın ve sadece seyahat ve ikili ilişkiler kurmak üzere, barış içerisinde gitmek ilk ve son kez Osmanlı’nın 32. hükümdarı Sultan Abdülaziz’e nasib olacaktı…
Her ne kadar, o sırada Abdülaziz ile birlikte Garb Seyahatine katılmış olan Veliahd Şehzade Murat Efendi ve Şehzade Hamid Efendiler de daha sonra Padişah olmuşlarsa da o sırada henüz 27 ve 25 yaşlarını sürmekte olan birer Osmanlı şehzadesiydiler.
Sıcak ve güneşli bir gündü, Ortaköy Camii’nde kılınan Cuma namazından sonra ikindi vaktinde Dolmabahçe rıhtımından Anadolu ve Rumeli hisarlarından atılan 41 pare top atışı ile Sultaniye Yatı’na binmiş ve saatler öncesinden Boğaz kıyılarında toplaşan tebaasını selamlayarak başlamıştı 46 gün sürecek Garb Yolculuğuna,
Osmanlı İmparatorluğu’nun görgülü, kültürlü ve entellektüel padişahı Abdülaziz,
takvimler 21 Haziran 1867’yi gösteriyordu…
Bu Avrupa Seyahatinde Sultan Abdülaziz’e Paris Sefareti’ne de bildirilen 56 kişi eşlik edecekti. Heyette Zat-ı şahane Sultan Abdülaziz’in yanısıra, Abdülaziz’in o sırada 10 yaşında olan oğlu Şehzade Yusuf İzzettin Efendi, Sultanın veliahd yeğeni Şehzade Murat Efendi, yeğeni Şehzade Hamid Efendi, Başmabeynci Cemil Bey, Başkatip Emin Bey, İkinci İmam Akşehirli Hoca Hasan Efendi ve altı mabeynci, 4 yaver, 6 yüksek rütbeli zabit, 10 zabit, 6 silahşör, Hariciye Nazırı Fuat paşa, Hariciye Teşrifatçısı Kamil Bey, Divan-ı Hümayun Tercümanı Arifi Bey, Hariciye Nezareti Hususi Katibi Ali Fuad Bey, İstanbul Şehremini Ömer Faiz Bey, Sultanın özel hizmetine bakan 12 görevli, Şehzadelerin özel hizmetlerini gören 6 hizmetli yer almaktaydı.
Sultaniye yatı ve beraberindeki filo Çanakkale Boğazını geçtikten sonra Fransız Donanmasına ait 3 görkemli zırhlı tarafından karşılanmış, filo zırhlıların takibiyle önce Midilli, Sakız, Girit adaları geçmiş, 27 Haziran Perşembe günü İtalya karasularına girildiğinde İtalya Donanmasına ait bir zırhlı üç firkateyn de filoya katılarak 28 Haziran Cuma sabahı Napoli’ye varılmıştı. Orada bir vakit durularak Floransa Sefiri Rüstem Bey ile görüşülmüş, yola devam edilerek Korsika adası açıklarından geçerek 8.nci günün sonunda 29 Haziran Cumartesi günü de Marsilya yakınlarındaki Toulon Limanına varılmıştı.
Kısa bir yemek molasının ardından, Sultan Abdülaziz ve refakatindeki Osmanlı heyeti, Metropolitan Carriage & Wagon Company tarafından (İzmir-Aydın hattında* sefer yapan şirket) bir yıl önce Sultan Abdülaziz için özel olarak Saltley, Birmingham’da üretilmiş bir vagonun takılı olduğu bir trenle Marsilya üzerinden Paris’e hareket edilmişti.
30 Haziran sabahı, Paris halkı ellerinde bayrak ve çiçeklerle uzak ve mistik diyarlardan gelen bu ilgi çekici İmparatoru görmek için Lyon Garı’na toplanmış, Fransa İmparatoru III. Napoleon ve Fransa’nın tüm önemli diplomatları da Sultan Abdülaziz’I karşılamak üzere peronda dizilmişlerdi.
O sırada kırmızı, beyaz çiçeklerle ve yeşil defne dallarıyla süslenmiş olan tren kulakları çınlatan düdükleri ve çıkarttığı buharın sisleri içerisinde gara girmişti. Bu sırada Fransız Kraliyet bandosu da iki ülkenin marşlarını çalmaktaydı.
Bu seyahat sırasında Sultan Abdülaziz için özel olarak üretilmiş olan Koyu Kırmızı ve Turkuvaz renkli özel “Saltanat Vagonu” 1998 yılında Rahmi Koç Müzesi tarafından restore edilerek Müzede sergilenmeye başlanmıştır.
Sultan Abdülaziz, gövdesi tuğrası ile süslenmiş olan Kırmızı ve Turkuvaz renkli, Osmanlı motifleri ile bezenmiş “Saltanat Vagonu”nun ceviz kapısının yavașça açılmasıyla trenden inmiş, coşku ve heyecanla elini uzatan, hatta onu kucaklamaya yeltenen III. Napoléon’la sadece tokalaşmakla yetinmiş, fazla samimiyet göstermemişti.
Paris Garı
Sultan Abdülaziz alay ve tören arabaları ile İstasyondan alınarak İmparatorluk Sarayı’na götürülmüş, orada İmparatoriçe Eugénie ile tanıştırılmıştı.
Bu güzelliği ve zekasıyla meşhur olan İmparatoriçe daha ilk bakışta Sultan’ın aklını başından almış, seyahat boyunca aklı onda kalmıştı.
Sultan Abdülaziz, Tuilleries Sarayı’nda İmparatoriçe Eugénie tarafından karşılanmış ve ilk kez orada tanışmışlardı. Yemekten sonra Sultan Abdülaziz ve beraberindeki heyet kendilerine tahsis edilen Elysée Sarayına geçmek üzere Tuilleries Sarayı’ndan ayrılmışlardı. Ertesi sabah, Pazartesi günü, İmparator III. Napoleon ile birlikte Eski Fransa krallarından Louis’in görkemli saltanat arabası ile Sanayi Fuarının düzenlendiği Kristal Palas’a gidilmiş, Sanayi Fuarı gezilmiş, yeni ürünleri icad eden sanatkar ve sanayicilere İmparator, İmparatoriçe ve Sultan tarafından birlikte ödül ve nişanlar verilmiş, sonrasında tekrar saraya dönülmüştü.
