Sultan Abdülaziz (1830‐ 1876), Sultan II. Mahmud’un, Pertevniyal Valide Sultan’dan doğma oğludur.
Otuz ikinci Osmanlı Sultanı olarak, ağabeyi Abdülmecid’den sonra tahta çıkmış, on beş yıl (1861‐1876) hüküm sürdükten sonra, genel kanaate göre; Mütercim Rüştü, Mithat Paşa, Hüseyin Avni Paşa ve Şeyhülislam Hasan Hayrullah Efendi’nin başı çektiği bir grubun komplosu neticesinde patlak veren bir ayaklanma sonucunda tahtan indirilmiştir.
Bu iddiaya göre; ayaklanmada medrese talebeleri gibi halk da yanıltılmış ve kullanılmıştır.
Her geçen gün artan ve büyüyen olaylar zinciri sonunda, 30 Mayıs 1877 da hal’ edilen hükümdar, tahttan indirilmesinden beş gün sonra 4 Haziran 1876 da, Fer’iye Sarayı’ında kol bilek damarları kesik bir vaziyyette ölü bulunmuştur.( şahsımca katledilmiştir.)
Sultan Abdülaziz, 25 Haziran 1861 de 31 yaşında tahta çıkmıştır.
Abdülaziz’in tahta çıktığı zamanda ülkenin siyasi ve ekonomik durumu tam bir keşmekeş içinde, bir bilinmeze doğru sürüklenmektedir.
Onun hükümdarlığı ile birlikte Osmanlı devlet zihniyeti ve geleneksel dış siyasette de ilginç değişiklikler olmuştur.
Daha önce 1830 yılında imzalanan dostluk ve ticaret anlaşmasıyla resmen başlayan Birleşik Amerika‐Osmanlı ilişkilerindeki önemli gelişmeler yine Abdülaziz’le belli bir mesafe kazanmıştır. Başkan Abraham Lincoln’ün Abdülaziz’in cülûsu münasebetiyle gönderdiği 2 Ekim 1861 tarihli tebrik mesajı sultanı fevkalâde memnun etmiş, Amerika’ya karşı takip edilecek siyasetin, önceden olduğu gibi, tamamıyla dostluk ilişkileri çerçevesinde yürütüleceği hakkında teminat verilmişti
